"ΜΑΘΕ ΤΕΧΝΗ ΚΙ ΑΣΤΗΝΕ...."

Η επαγγελματική μου δραστηριότητα

(1963-2007...και βάλε)

Πράγματι στα καπνά δεν δούλεψα ποτέ, αλλά...

...το καλοκαίρι όταν τέλειωσα την 5η δημοτικού

σε ηλικία 11 χρονών, πήγα να δουλέψω σε μια κυρία που συνεργαζόταν με την αδελφή μου, και έκανε κεντήματα. Έμαθα λοιπόν να κεντάω πλακέ σε είδη προικός.

Όπως ξέρουν όλοι οι τεχνίτες περισσότερο χρόνο και μεράκι χρειάζεται η προεργασία μιας δουλειάς, παρά η δουλειά η ίδια. Έτσι και εδώ έπρεπε να μετράω και να ριγώνω γύρω γύρω στα σεντόνια με μολύβι. Μετά να διπλώνω το ύφασμα και να το τρυπώνω. Μετά να γαζώνω τις γωνίες απ την ανάποδη και να τις γυρνάω. Μετά να κάνω το πλακέ πάνω στην ρίγα που είχα κάνει, και τέλος να κόβω το ύφασμα που περίσσευε απ' την ανάποδη. Μου άρεζε όμως, γιατί αισθανόμουνα “μεγάλη”. Μπορούσα τώρα και εγώ όπως τα αδέλφια μου να δίνω ένα μέρος του εισοδήματός μου στη μαμά. Τριάντα δραχμές βδομαδιάτικο, τις είκοσι τις έδινα και μου έμεναν δέκα ολόκληρες δραχμές δικές μου

Μια φορά δουλεύοντας στη μηχανή τρύπησα το δάχτυλό μου. Μπήκε το βελόνι από το νύχι και βγήκε από την άλλη μεριά του δάχτυλου. Ζαλίστηκα απ το φόβο, και η γιαγιά του σπιτιού μου έδωσε νερό με λίγο ούζο μέσα να πιω, και συνήλθα. Μου είπε τότε “καλό σημάδι, σίγουρα θα μάθεις” Ναι έμαθα και αυτή την τέχνη, όπως και τόσες άλλες. Και μ' αρέσει ακόμα να μαθαίνω...

Απ το δημοτικό ακόμα, μέναμε τότε στην Κλεισθένους πάροδο της Κασάνδρου, όταν τα άλλα παιδιά δεν τολμούσαν να πάνε ούτε ως την Αγίου Δημητρίου, εγώ είχα μάθει όλη την αγορά απ' έξω. Ήξερα το κάθε μαγαζί, την κάθε στοά, την κάθε τρύπα. Πού πουλούσαν χάνδρες,, κλωστές, μαλλιά, κουμπιά , σχέδια για κεντήματα,... τα πάντα από υλικά, για ράψιμο , κέντημα και πλέξιμο.

Βοηθούσα έτσι τα αδέλφια μου στην προμήθεια υλικών, για τη δουλειά τους. Στοά Σαούλ, στοά Καράσο, στοά Χρυσικοπούλου, στοά Μοδιάνο (εδώ πήγαινα για ιδιαίτερα λαχανικά), Μπεζεστένι...,

Ίωνος Δραγούμη, Βενιζέλου, Ερμού, Βασ. Ηρακλείου, Τσιμιστή, Καρόλου Ντηλ,...

Τα μεγάλα μου αδέλφια γρήγορα κατάφεραν να γίνουν περιζήτητοι για τα έργα τους. Η αδελφή μου και ο μεγάλος αδελφός, αυτούς βοηθούσα. Ο άλλος αδελφός μου την ημέρα δούλευε και έφτιαχνε φωτεινές επιγραφές, και το βράδυ πήγαινε σε τεχνική σχολή.

Έτσι τελείωσε Ηλεκτροτεχνίτης και μετά Ηλεκτρολόγος. Και όμως του έμενε χρόνος και πήγαινε κάθε μέρα σινεμά. Είχε φτιάξει όλες τις φωτεινές επιγραφές των κεντρικών κινηματογράφων και είχε το ελεύθερο να πηγαίνει σε όποιον ήθελε. Έτσι την Κυριακή ήταν σε θέση να πει και σε μας σε ποια ταινία να πάμε, αφού τις είχε δει όλες και ήξερε τι θα μας αρέσει.

Στο γυμνάσιο, εξακολουθούσα βέβαια να βοηθάω τα αδέλφια μου. Έμαθα να κεντάω όλες τις ελεύθερες βελονιές

και προπαντός να σχεδιάζω όλα αυτά. Η αδελφή μου ήταν ικανή να ζωγραφίζει με το βελόνι! Σε ένα φόρεμα από πανάκριβο γαλλικό ύφασμα δεν επιτρεπόταν βέβαια να χρησιμοποιήσεις μολύβι, στυλό, πόσο μάλλον καρμπόν. Ε λοιπόν, έπαιρνε το βελόνι με την κλωστή και ζωγράφιζε με το μάτι, ολόκληρο φόρεμα τρυπώνοντας. Και εκεί επάνω μετά κεντούσε με κλωστές, κυρίως χρυσό σε διάφορες αποχρώσεις και χάνδρες. Συνεργαζόταν με έναν οίκο μόδας και πριν από κάθε επίδειξη είχαμε ξενύχτια.

Και ο αδελφός μου έφτιαχνε πλεκτά. Πανέμορφα! κάθε χρόνο έπρεπε να βγάζει καινούρια σχέδια, και να κυνηγάει την τεχνολογία, η οποία όπως σε κάθε κλάδο κάλπαζε. Στο τέλος είχε μηχανές που δούλευαν με υπολογιστή και έπρεπε να βγάζει σχέδια και να τα εφαρμόζει σε διάτρητες κάρτες...

Μαζί τους λοιπόν και εγώ, έμαθα να ράβω και στη ραπτομηχανή και στον κοπτοράπτη.

Κάποτε είδα μια αγγελία για πλασιέ βιβλίων. Μου άρεσε πάρα πολύ η ιδέα να έχω να κάνω με βιβλία.

Θα περνούσαν απ το χέρι μου τόσα βιβλία που ως τώρα τα δανειζόμουνα από φίλους και βιβλιοθήκες. Εδώ απέτυχα παταγωδώς. Ούτε ένα βιβλίο πούλησα, δεν το είχα το πλασάρισμα...

Όταν τέλειωσα το γυμνάσιο, και έδωσα εξετάσεις στο μικρό πολυτεχνείο δεν πέρασα την πρώτη φορά. Άρχισα λοιπόν φροντιστήριο, αλλά παράλληλα και δουλειά. Α! Τώρα ήμουν πολύ τυχερή. Δούλεψα στην ΑΡΓΩ ΦΙΛΜ ΕΛΛΑΣ. Ήταν μια εταιρία στην οδό Καρόλου Ντηλ που έφερνε απ' την Πολωνία και πουλούσε πιάνα, αλλά συγχρόνως έφτιαχνε και παιδικές ταινίες για 8αρες μηχανές προβολής.

Αυτές οι ταινιούλες ήταν παιδικά παραμύθια, ή εκπαιδευτικές. Εκεί δούλευε η ξαδέλφη μου ζωγράφος, πολύ γνωστή τώρα πια, η Αθηνά Λατινοπούλου. Εκείνη κυρίως, αλλά και εγώ σε ποιο απλά πράγματα ζωγραφίζαμε τις μακέτες. Μετά εγώ έβαζα τους υπότιτλους με letraset (τα γράμματα που τα πατούσες ένα ένα και έπρεπε να είναι σε ίσια σειρά και κεντραρισμένα).

Μετά ο φωτογράφος φωτογράφιζε τις μακέτες μία μία. Δουλειά που τώρα με τα προγράμματα Corel, photoshop και άλλα, γίνεται σε μια μέρα, τότε γινόταν σε εβδομάδες. Γιατί ακολουθούσε εμφάνιση του φιλμ, και διάφορες δοκιμές για να δούμε το αποτέλεσμα. Ήμουν όμως στο στοιχείο μου. Πολλές δουλειές σε μία. Και ξαφνικά ακούγαμε από κάτω τον κυρ. Αντώνη να παίζει πιάνο. Όποτε του την έδινε κανένας πελάτης, μόλις εκείνος έφευγε μας έπαιζε κάποιο κομμάτι. Σ' αυτό τον χώρο, ήταν η πιο ευχάριστη δουλειά που έκανα στη ζωή μου.

Κάποτε αφού πέρασα στη Σιβιτανίδειο σχολή της Αθήνας και στον Ευκλείδη συγχρόνως, επέλεξα να σπουδάσω στη Θεσσαλονίκη. Και από το πρώτο έτος κιόλας άρχισα να παραδίδω ιδιαίτερα μαθήματα μαθηματικών σε μαθήτριες 3ης γυμνασίου. Τώρα πια υπήρχε για πρώτη φορά λύκειο, και έμπαιναν οι μαθητές με εισαγωγικές εξετάσεις. Α! Εδώ πρωτοπόρος δασκάλα. Όταν με ρωτούσαν τι να μάθουμε για το άλλο μάθημα, έλεγα “τίποτα” θα τα βρίσκεται όλα μόνοι σας. Η Άλγεβρα είναι πράξεις, αν μάθεις πέντε ταυτότητες, έμαθες όλη την Άλγεβρα

Και η Γεωμετρία είναι σχήματα.

Αν κάνεις σωστό σχήμα, σου μιλάει μόνο του, σου λέει πώς να λύσεις το πρόβλημα, ή πως να αποδείξεις ένα θεώρημα.

Τα καλοκαίρια δούλεψα και ταμίας σε πολυκατάστημα και πωλήτρια σε μαγαζάκι. Μα εδώ δεν τα κατάφερνα, αποτυχία.

E! και όπως κάθε φοιτήτρια, δούλεψα και μπέιμπυ σίτερ.

Και κάποτε τελείωσα τη Σχολή Ανωτέρων Ηλεκτρονικών. Τώρα πια έπρεπε να δουλέψω στο αντικείμενό μου. Μικρές αγγελίες λοιπόν.

Η πρώτη δουλειά που βρήκα ήταν προϊσταμένη προσωπικού σε υφαντήριο όπου είχε μερικές καινούριες μηχανές, και χρειαζόταν ηλεκτρονικό. Πω! πω! Τύχη! Τρελάθηκα, άλλοι ακόμα ψάχνουν δουλειά στο αντικείμενό τους. Μόλις μπήκα, οι κοπελίτσες μου έδωσαν μία ρόμπα και ένα μαντίλι να δέσω στα μαλλιά μου και μου είπαν “σε καμιά περίπτωση μην ξυθείς” Μου φάνηκε παράξενο, όλες πολύ γλυκές κοπέλες, πολύ μικρότερες από μένα προσπαθούσαν να με κατατοπίσουν. Αλλά από κάποια στιγμή ένα χνούδι άρχισε να επικάθεται επάνω μου και με φαγούριζε. Ξύθηκα ασυναίσθητα και αυτό ήταν. Τρελάθηκα στη φαγούρα, δεν άντεξα και στις 12 έφυγα, τα κορίτσια με αποχαιρέτησαν λυπημένα.

'Αντε πάλι να ψάχνω δουλειά στο αντικείμενό μου

Ωπ! το βρήκαμε με μια φίλη και συναδέλφισσα. Εργοστάσιο Τηλεοράσεων UNITEL μετά το Σέδες. Και εδώ επιτέλους θα εφαρμόσω αυτά που σπούδασα. Τελικός ηλεκτρονικός έλεγχος στις τηλεοράσεις. Το πολύμετρο στο χέρι και επί το έργον

Καλά τα πήγαμε στη δουλειά, αλλά.... η παραγωγή του εργοστασίου από τότε που πήγαμε εμείς έπεσε στο μισό. Γιατί εμείς ήμασταν οι “συνειδητοποιημένες – ψαγμένες” και επηρεάζαμε και τους άλλους φανερά. Και φυσικά σε δέκα μήνες μας απέλυσαν.

Και η ίδια φίλη έμαθε για το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, που τότε δεν είχε λειτουργία παρά έναν χρόνο.

Μακριά μας φάνηκε η Ξάνθη, δεν είχαμε και πολλές ελπίδες, γιατί για τις ίδιες θέσεις στη Θεσσαλονίκη έπρεπε να έχεις γερούς δεσμούς με γραμματείς και καθηγητές, αλλά κάναμε τα χαρτιά μας. Για τις συγκεκριμένες θέσεις Παρασκευαστών, ζητούσαν βέβαια πτυχία ηλεκτρονικών, αλλά σε προσλάμβαναν σαν απόφοιτο γυμνασίου (εξατάξιου), με τριετείς θητείες. Ώσπου να αναγνωριστούν τα πτυχία μας και να κατακτήσουμε τη μονιμότητα πολλές απεργίες, πολλές διαβουλεύσεις με τα υπουργεία. Οι υποψήφιοι λίγοι, οπότε μας προσέλαβαν. Εμείς τότε και στην Αραβία να βρίσκαμε δουλειά, θα πηγαίναμε. Θέλαμε και να φύγουμε απ το σπίτι, ήταν μια εμπειρία που δεν την είχαμε δοκιμάσει, οπότε με τη σκέψη ότι θα ψάχνουμε εν τω μεταξύ κάτι στην Θεσσαλονίκη, μετακομίσαμε στην Ξάνθη. Έκανα οικογένεια και έμεινα για πάντα εδώ, τριάντα χρόνια δουλειάς. Πολλές φορές αυτό το διάστημα της δουλειάς, μου φαίνεται σαν ένα μικρό διάλειμμα στην υπόλοιπη ζωή μου. Δεν ξέρω, ίσως γιατί την σκέψη μου, την απορροφούσε η ζωή των παιδιών, ή ίσως γιατί αναγκαστικά για χρόνια έκανα συνέχεια τις ίδιες δουλειές, αν και υπήρχε κάποια ποικιλία. Σχέδιο, γραμματειακή υποστήριξη, εργαστήρια, επιτηρήσεις,...

Και τώρα; κάαααααθομαι!

Λέτε να τερματίζεται εδώ η “καριέρα” μου; Μπορεί και όχι..

Κάποια πρόταση είναι στον αέρα για διδασκαλία σε σεμινάρια, σε σχολή ειδίκευσης μοντεσοριανής εκπαίδευσης, όταν οργανωθεί καινούριο τμήμα.

Διδασκαλία κεντήματος. Γιατί όχι; ίδωμεν.....